آيين ذن چيست ؟
آیین ذن یکی از روشهای مدیتیشن است که در سنت بودایی به کار میرود. در این روش، شخص به منظور افزایش ذهن آگاهی و کنترل هیجانات خود، به طور تمرینی تلاش میکند تا در حالتی از آرامش و تمرکز قرار بگیرد.
آیین ذن (Zen) یک روش معنوی و فلسفی برای مدیریت ذهن و تمرکز بر لحظه حال است که در ژاپن به وجود آمده است. این روش اساساً بر پرستش و تمرین ذهنی بر اساس نظم و قانونمندی استوار است و در جامعه ژاپن، یکی از ریشههای فرهنگی و مذهبی محسوب میشود.
ذن به نوعی یک مکتب از بودیسم ماهاینا (یکی از سبکهای اصلی بودیسم) است که شامل انواع تمرینات مختلف میشود. اما اغلب زمانی که صحبت از ذن باشد، منظور مدیتیشنِ ذن، یکی از انواع مختلف مدیتیشن است.
مدیتیشنِ ذن، یکی از انواع مدیتیشن دینی است كه اغلب توسط بوداییها، راهبان یا افراد معتقد به مکاتب مرتبط انجام شده و هدف اصلیاش، رسیدن به یکسری مزایای دینی مثل روشنگری و بینش و… است. البته در عمل، مدیتیشن ذن بر عکس بسیاری از مدیتیشنهای دینیِ دیگر شباهت بسیار زیادی به مدیتیشن ذهن آگاهی داشته و بیشتر سعی در آوردن تمرکز انسان به لحظه حال میکند.
در قرن 21، اغلب وقتی صحبت از مدیتیشن میشود، منظور مدیتیشنِ ذهن آگاهی و غیر دینی است! مدیتیشنی که به همان شکل سنتی، یعنی برای تمرکز در لحظه حال انجام میشود اما هدف اصلی از انجامش، رسیدن به مزایای سلامتی مثل کاهش استرس، بهبود مشکلات خواب، کاهش افسردگی و… است.
در آیین ذن معمولاً فرد در حالت نشسته (مانند نشستن در پادمان)، روی نقطهای تمرکز میکند و سعی میکند تمرکز خود را بر روی این نقطه حفظ کند. در طول این فرایند، فرد به تدریج با نحوه عملکرد ذهن خود آشنا میشود و یاد میگیرد که چگونه احساسات و فکرهای خود را به طور آگاهانه مدیریت کند.
در آیین ذن و همینطور در ذهن آگاهی ( مایند فولنس) ، شخص به عنوان یک مشارکتکننده فعال، تلاش میکند که با تمرین و آگاهی از وضعیت خود، به کنترل بهتر بر دادههای حسی و فکری خود دست یابد و با ایجاد آرامش و تمرکز، روحیه و شادابی خود را افزایش دهد
در سایت کلاب مدیتیشن با ما همراه باشید ؛در ادامه به معرفی چند تمرین کاربردی در آیین ذن می پردازیم :
تمریناتی کاربردی و مهم در آيين ذن :
۲۰ تکنیک ذن جهت انجام مدیتیشن ذن
در آیین ذن، تمریناتی جهت بهبود تمرکز، خلوص ذهن و رسیدن به آرامش درون و ریلکسیشن وجود دارد که عبارتند از:
1- ذاذن:
در این روش، شخص باید با نشستن صاف و تمرکز بر نفس، ذهن خود را خالی کرده و به تمرکز بر لحظه حاضر بپردازد.
ذاذن (به ژاپنی: 座禅) (معنی واژگانی: توجه در حالت نشسته) به معنای مراقبه در حالت نشسته به صورت چهار زانو است که توسط بوداییان شاخهٔ ذن انجام میشود.
هدف از ذاذن رستن از رنجها است. ورزنده ذاذن یا ذاذنورز، میکوشد تا از راه تحقق بخشیدن به یک روان آرام و بیدار که در هجوم احساسات و توهمات ، به رهایی از رنج برسد.
به هنگام ذاذن اندیشههای زیادی به فکر انسان میآیند. منظور از تمرین ذاذن این است تا فرد بگذارد این اندیشهها بیایند و بروند بدون اینکه فرد اهمیت چندانی برای آنها قائل شود یا در موردشان قضاوتی بکند. با بازگشت مکرر و آرام به موضوع مراقبه (تنفس، شمارش و معمای بودایی کوآن) اندیشهها خودبهخود نفوذ کمتری بر فرد خواهند یافت.
بوداییان ذنگرا به تمرکز فکری نشسته، که در صومعههای ذن هر روز به مدت چند ساعت تمرین میشود، اهمیت بسیاری میدهند. مریدان ذن، ساعات بسیاری از روز را به این تمرین اختصاص میدهند
روش انجام مراقبه ذاذن :
برای انجام ذاذن، شخص به صورت تکی یا گروهی بر روی بالش و در حالت نیلوفری مینشیند. شخص، کمر را به حالت صاف نگاه داشته و سر را کمی جلو میآورد؛ طوری که چانه کمی به داخل کشیده شود. دستها به ارتفاع ناف به شکل یک مودرا (دستنشانه) کیهانی نگاه داشته میشود، به طوری که انگشتان دست چپ بر روی انگشتان دست راست قرار بگیرند. شستها کمی با هم در تماس خواهند بود. وضع قرارگیری دستها کمکی برای تعیین وضع روحی است.